Zauropsydy
ZauropsydyZauropsydy (Sauropsida) – jeden z dwóch głównych
kladów
owodniowców
(obok
synapsydów
), który rozdzielił się na dwie główne linie ewolucyjne:
anapsydy
, charakteryzujące się czaszką pozbawioną otworów skroniowych, oraz
diapsydy
, w których czaszce rozwinęły się dwie pary otworów skroniowych (po dwa – górny i dolny – za każdym okiem), przez które przewleczone są silne mięśnie szczęk. Termin „zauropsydy” ukuł
Thomas Henry Huxley
w
latach 60. XIX wieku
; stwierdził, że
gromady
ptaków
(Aves) i
gadów
(Reptilia) są bliżej spokrewnione ze sobą niż z którąkolwiek inną gromadą
kręgowców
, i że obie te gromady razem tworzą jedną z trzech głównych grup, na które dzielą się kręgowce (obok
ssaków
i grupy Ichthyopsida, do której Huxley zaliczył
ryby
i
płazy
, obecnie uznawanej za
parafiletyczną
). Huxley pierwotnie określał grupę obejmującą ptaki i gady jedynie angielskim terminem Sauroids[1], później jednak nadał jej łacińską nazwę „Sauropsida”. Edwin Stephen Goodrich w
1916
, zauważył, że tradycyjnie rozumiana gromada gadów jest parafiletyczna, gdyż zalicza się do niej zarówno owodniowce blisko spokrewnione z ptakami, jak i te bliżej spokrewnione ze ssakami. Zaproponował więc, by używać nazwy Sauropsida jedynie w odniesieniu do ptaków i wszystkich owodniowców bliżej spokrewnionych z nimi niż ze ssakami; zauropsydy miały być grupą siostrzaną do grupy Theropsida (synonim synapsydów), obejmującej ssaki i wszystkie owodniowce bliżej spokrewnione z nimi niż z ptakami. Według Goodricha zauropsydy i teropsydy wyewoluowały z grupy, którą on sam nazwał Protosauria i do której zaliczył najstarsze gady i niektóre prymitywniejsze
paleozoiczne
czworonogie
[2]. Inni naukowcy, np. David Watson, definiowali zauropsydy i teropsydy inaczej, zaliczając do tych dwóch grup prymitywne gady, które Goodrich zaliczał do „protozaurów”, a z drugiej strony wykluczając z nich odpowiednio ptaki i ssaki[3].
Jacques Gauthier
(1994) zdefiniował Sauropsida jako klad obejmujący gady (sensu Gauthier, Kluge i Rowe, 1988; patrz niżej) i wszystkie owodniowce bliżej spokrewnione z nimi niż ze ssakami[4]; z kolei Michel Laurin i Robert Reisz (1995) zdefiniowali Sauropsida jako klad obejmujący ostatniego wspólnego przodka
mezozaurów
,
żółwi
i diapsydów oraz wszystkich jego potomków[5]. Wszystkie współcześnie żyjące gady należą do zauropsydów; większość autorów zalicza do nich także ptaki. Odpowiada to historycznemu rozumieniu terminu Sauropsida; poza tym nie ulega wątpliwości, że ptaki muszą wchodzić w skład zauropsydów, jeśli te mają być grupą
monofiletyczną
(podobnie jak ssaki wchodzą w skład monofiletycznych synapsydów). Jednak prof.
Michael Benton
[6], podejmując próbę pogodzenia tradycyjnej
linneuszowskiej
klasyfikacji
kręgowców z nowszą, opartą na zasadach
kladystyki
, zaproponował, by uznać zauropsydy i synapsydy za grupy parafiletyczne i nie włączać do nich ptaków i ssaków, dzięki czemu te ostatnie mogą zachować status odrębnych gromad. Benton proponuje w zamian, by podniesione do rangi gromad zauropsydy i synapsydy zastąpiły tradycyjną gromadę gadów. Część autorów podjęła próbę przedefiniowania gadów, tak aby stały się one grupą monofiletyczną; w związku z tymi próbami niepewna stała się relacja między gadami a zauropsydami. Gauthier, Kluge i Rowe (1988) zdefiniowali Reptilia jako klad obejmujący ostatniego wspólnego przodka żyjących żółwi i przedstawicieli kladu
Sauria
(tj.
grupy koronnej
diapsydów, do której należą klady
Lepidosauromorpha
i
Archosauromorpha
) oraz wszystkich jego potomków[7]; z kolei Laurin i Reisz (1995) zdefiniowali Reptilia jako klad obejmujący ostatniego wspólnego przodka żółwi i diapsydów oraz wszystkich jego potomków[5]. W wypadku przyjęcia którejś z tych definicji do gadów należałyby ptaki, natomiast nie należałyby do nich synapsydy; nie jest natomiast pewne, czy zauropsydy i tak definiowane gady należy uznać za synonimy, czy też gady są kladem w obrębie zauropsydów - niepewna jest bowiem pozycja filogenetyczna niektórych zauropsydów, przede wszystkim mezozaurów i żółwi. Gauthier, Kluge i Rowe (1988) wyłączyli z Reptilia większość zauropsydów tradycyjnie zaliczanych do Anapsida[7]; z kolei wg Laurina i Reisza (1995) jedynie mezozaury były
bazalnymi
zauropsydami nie należącymi do Reptilia[5]. Jednak Modesto (1999) zaliczył mezozaury do Anapsida; wg niego nie są znane żadne zauropsydy nie należące do Reptilia, w związku z czym uznał Sauropsida za młodszy synonim Reptilia[8]. Z kolei analiza Hilla (2005) zasugerowała, że mezozaury mogły być
grupą siostrzaną
do kladu obejmującego Reptilia i synapsydy; zdaniem Hilla może to dowodzić, że zauropsydy sensu Laurin i Reisz (1995) nie są taksonem monofiletycznym[9]. Autorzy obu przytaczanych definicji Reptilia zakładali, że żółwie są bazalnymi zauropsydami nie należącymi do diapsydów; jednak szereg analiz kladystycznych zasugerował, że żółwie są w rzeczywistości diapsydami z kladu Sauria[10][11][9]. Jeśli taka jest ich rzeczywista pozycja filogenetyczna, to Reptilia sensu Gauthier, Kluge i Rowe (1988) stałyby się synonimem Sauria, zaś Reptilia sensu Laurin i Reisz (1995) - synonimem Diapsida[12]. Modesto i Anderson (2004) zdefiniowali Reptilia jako najszerszy klad, do którego należą
gatunki
Lacerta agilis
i
Crocodylus niloticus
, ale do którego nie należy
Homo sapiens
; tak definiowane gady byłyby starszym synonimem zauropsydów, przynajmniej przy zastosowaniu definicji filogenetycznej Sauropsida zaproponowanej przez Gauthiera w 1994 r[12]. Przypisy- ↑ Huxley, Thomas H. (1864) "Lectures on the Elements of Comparative Anatomy: On the Classification of Animals and on the Vertebrate Skull" London: John Churchill and Sons. 303 pp.
- ↑ Goodrich, Edwin S. (1916) "On the Classification of the Reptilia" Proceedings of the Royal Society of London. Series B, Containing Papers of a Biological Character 89: 261-276.
- ↑ Watson, David M. S. (1957) "On Millerosaurus and the Early History of the Sauropsid Reptiles" Philosophical Transactions of the Royal Society of London. Series B, Biological Sciences 240 (673): 325-400.
- ↑ Jacques Gauthier: The diversification of the amniotes. W: Donald R. Prothero, Robert M. Schoch (red.): Major features of vertebrate evolution. Knoxville: Paleontological Society, 1994, ss. 129–159.
- ↑ 5,0 5,1 5,2 Michel Laurin, Robert R. Reisz. A reevaluation of early amniote phylogeny. „Zoological Journal of the Linnean Society”. 113, ss. 165–223 (1995).
doi:10.1111/j.1096-3642.1995.tb00932.x
(
ang.
).
- ↑ Benton, M. J. (2004), Vertebrate Paleontology, 3rd ed. Blackwell Science Ltd
- ↑ 7,0 7,1 Jacques Gauthier, Arnold G. Kluge, Timothy Rowe: The early evolution of the Amniota. W: Michael J. Benton (red.): The phylogeny and classification of the tetrapods. 1, Amphibians, reptiles, birds. Oxford: Clarendon Press, 1988, ss. 103-155.
- ↑ Sean P. Modesto. Observations on the structure of the Early Permian reptile Stereosternum tumidum Cope. „Palaeontologia Africana”. 35, ss. 7–19 (1999) (
ang.
).
- ↑ 9,0 9,1 Robert V. Hill. Integration of Morphological Data Sets for Phylogenetic Analysis of Amniota: The Importance of Integumentary Characters and Increased Taxonomic Sampling. „Systematic Biology”. 54 (4), ss. 530–547 (2005).
doi:10.1080/10635150590950326
(
ang.
).
- ↑ Olivier Rieppel, Robert R. Reisz. The Origin and Early Evolution of Turtles. „Annual Review of Ecology and Systematics”. 30, ss. 1–22 (1999).
doi:10.1146/annurev.ecolsys.30.1.1
(
ang.
).
- ↑ Johannes Müller: The relationships among diapsid reptiles and the influence of taxon selection. W: Gloria Arratia, Mark V. H. Wilson, Richard Cloutier (red.): Recent Advances in the Origin and Early Radiation of Vertebrates. München: Verlag Dr. Friedrich Pfeil, 2004, ss. 379-408.
- ↑ 12,0 12,1 Sean P. Modesto, Jason S. Anderson. The Phylogenetic Definition of Reptilia. „Systematic Biology”. 53 (5), ss. 815-821 (2004).
doi:10.1080/10635150490503026
(
ang.
).
Linki zewnętrzne
Inne hasła zawierające informacje o "Zauropsydy":
Grzechotnikowate
...
Ornitopody
...
Plezjozaur
...
Enhydris gyii
...
Jaszczurki
...
Żmija zygzakowata
...
Żółwie
...
Hadrozauroidy
...
Gady
...
Pterozaury
...
Inne lekcje zawierające informacje o "Zauropsydy":
025. Przegląd systematyczny gadów (plansza 4)
e height=380 width=770 >
Zauropsydy
...
025. Przegląd systematyczny gadów (plansza 5)
e height=380 width=770 >
Zauropsydy
...
024. Gady – pierwsze owodniowce (plansza 5)
...
|